यसअघि, परराष्ट्र मन्त्री एस. जयशंकरले जुलाईमा लाओसका प्रधानमन्त्री सोनसे सिफान्डोनसँग भेट गरेका थिए र यस मुद्दालाई उठाएका थिए।
लाओसमा रहेको भारतीय दूतावासले हालैको एक अपरेसनमा १४ जना भारतीय युवाहरूलाई गोल्डेन ट्रयाङ्गल विशेष आर्थिक क्षेत्र भित्रका साइबर-ठगी अपरेसनहरूबाट सफलतापूर्वक उद्धार गरेको छ। यससँगै यस्ता परिस्थितिहरूबाट उद्धार गरिएका भारतीय युवाहरूको कुल संख्या ५४८ पुगेको छ। दूतावासले लाओसका अधिकारीहरूसँग मिलेर उनीहरूको सुरक्षित स्वदेश फिर्ता सुनिश्चित गर्न निरन्तर प्रयास गरिरहेको छ।

बुधबार (अगस्ट ८, २०२४) मा पोस्ट गरिएको एक सन्देशमा लाओसस्थित भारतीय दूतावासले घोषणा गर्यो, "गोल्डेन ट्रयाङ्गल विशेष आर्थिक क्षेत्रका साइबर-ठगी केन्द्रहरूबाट दूतावासले थप १४ भारतीय युवाहरूको उद्धार गर्यो। हाम्रो अधिकारीहरूले उनीहरूको सुरक्षित स्वदेश फिर्ता सुनिश्चित गर्न लाओसका अधिकारीहरूसँग निरन्तर र निकटतासाथ काम गरिरहेका छन्। अहिलेसम्म ५४८ भारतीय युवाहरूको उद्धार भइसकेको छ।"

भारतीय दूतावासद्वारा लाओसमा रोजगारी ठगीसम्बन्धी परामर्श जारी

पुनरावृत्त घटनाहरूको कारण, दूतावासले भारतीय नागरिकहरूलाई लाओसमा ठगीसम्बन्धी साइबर गतिविधिमा संलग्न हुन सक्ने रोजगारी प्रस्तावहरू स्वीकार नगर्न चेतावनी दिँदै कडा परामर्श जारी गरेको छ। साझा गरिएको परामर्शमा दूतावासले चेतावनी दिएको छ, "लाओस पीडीआर / लाओसमा कुनै पनि रोजगारी प्रस्तावहरूका बारेमा भारतीय युवाहरूलाई जोखिममा नपर्न सल्लाह दिइन्छ जुन तिनीहरूलाई साइबर-ठगी कार्यमा लठ्याउन र जबरजस्ती गराउन सक्छ। कृपया संलग्न परामर्श ध्यानपूर्वक पढ्नुहोस् र पालना गर्नुहोस्।"

दूतावासको परामर्शले यी ठगीपूर्ण रोजगारी प्रस्तावहरूको कार्यप्रणालीलाई पनि उजागर गरेको छ। गोल्डेन ट्रयाङ्गल विशेष आर्थिक क्षेत्र भित्रका ठगी कम्पनीहरूले भारतीय नागरिकहरूलाई 'डिजिटल बिक्री र मार्केटिङ कार्यकारी' वा 'ग्राहक सहयोग सेवा' जस्ता भूमिकाहरूमा आकर्षण गर्छन्। दुबई, बैंकक, सिंगापुर र भारतका एजेन्टहरूले सरल अन्तरवार्ता र टाइपिङ परीक्षणहरू गर्दै, उच्च तलब, होटल आवास, फिर्ता हवाई टिकटहरू, र भिसा सुविधा प्रदान गरेर पीडितहरूलाई आकर्षित गर्छन्।

"पीडितहरूलाई थाइल्याण्डबाट लाओसमा अवैध रूपमा सीमा पार गराइन्छ र लाओसको गोल्डेन ट्रयाङ्गल विशेष आर्थिक क्षेत्रमा कठोर र प्रतिबन्धात्मक परिस्थितिमा काम गर्न बन्धक बनाइन्छ। कहिलेकाहीँ, तिनीहरूलाई आपराधिक समूहहरूले बन्धक बनाइन्छ र गम्भीर शारीरिक र मानसिक यातनाको तहत कडा परिस्थितिमा काम गर्न बाध्य गराइन्छ," दूतावासले भनेको छ।

साइबर-ठगी अपरेसनहरू बाहेक, दूतावासले उल्लेख गरेको छ कि केही भारतीयहरूलाई लाओसका अन्य क्षेत्रमा कम तलबमा काम गर्न ल्याइएको छ, जस्तै खानी र काठ कारखानामा काम, जहाँ उनीहरूका ह्यान्डलरहरूद्वारा शोषण गरिन्छ र जोखिममा पारिन्छ। "धेरै भारतीयहरूलाई अत्यन्त कठिन परिस्थितिमा उद्धार गरिएको छ," परामर्शले उल्लेख गरेको छ।

दूतावासले थाइल्याण्ड वा लाओसमा आगमनमा प्राप्त हुने भिसाले रोजगार अनुमति नदिने र पर्यटक भिसा केवल पर्यटन उद्देश्यका लागि मात्र प्रयोग गर्नुपर्ने कुरालाई पनि स्पष्ट पारेको छ।

भारतीय दूतावासको परामर्शले मानव तस्करीको अपराधमा दोषी ठहरिएका व्यक्तिहरूलाई लाओसमा १८ वर्षसम्मको जेल सजाय दिइएको पनि प्रकाश पारेको छ।

जुलाई २७, २०२४ मा, भारतीय विदेशमन्त्री एस. जयशंकरले आसियान मन्त्रीहरूको बैठकका क्रममा लाओसका प्रधानमन्त्री सोनक्साय सिपान्डोनसँग भेटवार्ता गरेका थिए र साइबर-ठगी केन्द्रहरूको माध्यमबाट भारतीय नागरिकहरूको तस्करीको मुद्दालाई सम्बोधन गरेका थिए।

 उनले यस मुद्दामा कम्बोडिया र थाइल्याण्डका विदेशमन्त्रीहरूसँग पनि छलफल गरेका थिए।

१४ जना भारतीय युवाहरूको सफल उद्धार भारतीय दूतावास र लाओसका अधिकारीहरूको समन्वित प्रयासको परिणाम हो। दूतावासको सक्रिय दृष्टिकोण र स्थानीय अधिकारीहरूसँगको निकट सहयोग यी अपरेसनहरूमा महत्वपूर्ण रह्यो। निरन्तर प्रयास गर्दै र खुला संवादको माध्यमबाट, उनीहरूले यी व्यक्तिहरूलाई सुरक्षित रूपमा घर फर्काउन सफल भएका छन्।

दूतावासको परामर्शले भारतीय नागरिकहरूलाई विदेशमा विशेष गरी साइबर-ठगी गतिविधिहरूका लागि कुख्यात क्षेत्रहरूमा प्राप्त हुने रोजगारी प्रस्तावहरूबारे सचेत र सतर्क रहन आग्रह गर्दछ। उच्च तलब र आकर्षक सुविधाहरूको प्रलोभनले शोषण र दुव्र्यवहारको कडा वास्तविकतालाई लुकाउन सक्छ।

भारतीय नागरिकहरूलाई रोजगारी प्रस्तावहरूको वैधता सावधानीपूर्वक पुष्टि गर्न र कुनै पनि विदेशी रोजगार अवसर स्वीकार गर्नु अघि दूतावास वा अन्य सम्बन्धित अधिकारीहरूसँग परामर्श गर्न आग्रह गरिएको छ।

 दूतावासको परामर्शले सूचित र सतर्क रहनुको महत्त्वलाई जोड दिएको छ ताकि यस्ता ठगीहरूको शिकार हुनबाट जोगिन सकियोस्।

लाओसमा रहेको भारतीय दूतावासले यस्ता संकटपूर्ण परिस्थितिमा फसेका भारतीय नागरिकहरूको उद्धार गर्न प्रतिवद्ध रहेको बताएको छ। हालसम्म ५४८ व्यक्तिहरूको उद्धार भइसकेकोले दूतावासले भारतीय युवाहरूलाई लक्षित गर्दै आएका ठगीपूर्ण रोजगारी प्रस्तावहरू र अवैध गतिविधिहरूको रिपोर्टिङमा निगरानी र प्रतिक्रिया दिन निरन्तरता दिएको छ।

दूतावासका प्रयासहरूले मानव तस्करी र साइबर-ठगीको सामना गर्न अन्तर्राष्ट्रिय सहकार्यको महत्त्वलाई उजागर गर्दछ। लाओसका अधिकारीहरू र अन्य सरोकारवालाहरूसँग मिलेर काम गर्दै, दूतावासले भारतीय नागरिकहरूको सुरक्षा र तिनीहरूको सुरक्षित फिर्तालाई सुनिश्चित गर्ने उद्देश्य राखेको छ।