तिमोर-लेस्टेमा पहिलोपटक भारतीय राष्ट्रप्रमुखको ऐतिहासिक भ्रमण ।
भारतकी राष्ट्रपति द्रौपदी मुर्मूले तीन देशको भ्रमणको अन्तिम चरणमा शनिबार टिमोर-लेस्टको राजधानी दिलीमा पुग्दा टिमोर-लेस्टका राष्ट्रपति जोसे रामोस-होर्टाले उनलाई देशको सर्वोच्च नागरिक सम्मान ग्रान्ड-कलर अफ द ओर्डर प्रदान गरे। 

यो सम्मान राष्ट्रपति मुर्मूलाई सार्वजनिक सेवा, शिक्षा, सामाजिक कल्याण, र महिलाको सशक्तिकरणमा योगदानको लागि दिइएको हो। सम्मान प्राप्त गरेकोमा खुसी व्यक्त गर्दै राष्ट्रपति मुर्मूले यो सम्मान भारत र टिमोर-लेस्टबीचको गहिरो मित्रताको प्रतीक भएको बताइन्।

टिमोर-लेस्टका राष्ट्रपतिसँगको भेटमा राष्ट्रपति मुर्मूले दुई देशबीच द्विपक्षीय सहयोगलाई सुदृढ गर्ने अवसरहरूबारे छलफल गरिन्। उनले आईटी, फिनटेक, स्वास्थ्य सेवा, कृषि, र क्षमता निर्माणजस्ता क्षेत्रहरूमा भारतले द्विपक्षीय सहयोगलाई बलियो बनाउन सक्ने धेरै अवसरहरू रहेको बताइन्। 

राष्ट्रपति होर्टालाई उनले आश्वासन दिइन् कि भारत टिमोर-लेस्टको स्थिर साझेदारको रूपमा रहिरहनेछ र विकास सहयोग र अन्य साझेदारीहरूलाई बढावा दिन सक्ने सबै कुरा गर्नेछ।

टिमोर-लेस्टको आगमनमा राष्ट्रपति द्रौपदी मुर्मूलाई राष्ट्रपति जोसे रामोस-होर्टाले विमानस्थलमा न्यानो स्वागत गरे, र विमानस्थलबाट जाँदा बालबालिकाहरूले खुसीसाथ उनलाई स्वागत गरे। 

टिमोर-लेस्टका प्रधानमन्त्री काय राला जानाना गुस्माओले पनि राष्ट्रपति मुर्मूसँग भेट गरे र रक्षा र सुरक्षा सहयोग, कनेक्टिभिटी, व्यापार, पर्यटनलगायतका व्यापक विषयमा वार्ता गरे। 

राष्ट्रपति मुर्मू र प्रधानमन्त्री गुस्माओले (१) सांस्कृतिक आदानप्रदान, (२) प्रसार भारती र 'टिमोर-लेस्ट रेडियो र टेलिभिजन' बीचको सहयोग, (३) कूटनीतिक, आधिकारिक र सेवा पासपोर्टधारकहरूको लागि भिसा आवश्यकताबाट छूटसम्बन्धी तीन वटा समझौताहरूमा हस्ताक्षरको साक्षी बने। 

राष्ट्रपति मुर्मूले विश्वास व्यक्त गरिन् कि यी समझौताहरूले दुई देशबीचको द्विपक्षीय सम्बन्धलाई अझ सुदृढ बनाउनेछन्।

यसपछि राष्ट्रपति द्रौपदी मुर्मूले राष्ट्रपति जोसे रामोस-होर्टाद्वारा आयोजित टेलिभिजन कार्यक्रम “प्रेसिडेन्ट होर्टा शो” मा सहभागिता जनाइन्। उक्त कार्यक्रममा उनले आफ्नो जीवनयात्रा, भारतको समृद्ध सांस्कृतिक सम्पदा, भारत सरकारद्वारा आदिवासी समुदायहरूलाई सशक्त बनाउन थालेका पहलहरू, र महिलाको सशक्तिकरणको लागि आफ्नो दृष्टिकोणबारे चर्चा गरिन्।

राष्ट्रपति मुर्मूले टिमोर-लेस्टमा भारतका राजदूतद्वारा आयोजित भारतीय समुदाय स्वागत कार्यक्रममा पनि उपस्थित भइन्। 

उक्त कार्यक्रममा सम्बोधन गर्दै उनले भनिन् कि टिमोर-लेस्टमा रहेको भारतीय समुदाय सानो भए पनि ऊ जोशिलो र भारतसँगको सहकार्य निर्माणमा प्रभावकारी रहेको छ। उनीहरू सीमा बाहिर संस्कृतिहरूलाई जोड्न र सद्भावलाई बढाउन महत्त्वपूर्ण शक्ति हुन्। उनले उनीहरूलाई टिमोर-लेस्टसँग भारतको सहकार्य बढाउन प्रयास गर्ने आग्रह गरिन्।

दिनको अन्तिम औपचारिक कार्यक्रममा, राष्ट्रपति जोसे रामोस-होर्टाले राष्ट्रपति मुर्मूको सम्मानमा पालासियो नोब्र दे लोहानेमा एक भोजको आयोजना गरे।

यस अवसरमा राष्ट्रपति मुर्मूले भनिन् कि टिमोर-लेस्टसँग बलियो सम्बन्ध निर्माण गर्ने भारतको प्रतिबद्धता शान्ति, स्थिरता, र समृद्धि प्रवर्द्धन गर्नका लागि हाम्रो साझा लक्ष्यमा परिलक्षित भएको छ। 

“भविष्यतर्फ हेरिरहेका बेला, भारत टिमोर-लेस्टको प्रगति र विकास यात्रामा साझेदार रहने प्रतिबद्धतामा दृढ छ। हामी हाम्रो जनताका लागि र आगामी पुस्ताहरूका लागि समृद्ध, समावेशी, र दिगो भविष्य निर्माण गर्ने प्रतिबद्धतामा रहिरहनेछौं,” राष्ट्रपति मुर्मूले भनिन्। 

भारतले विश्व शान्ति र साझा समृद्धिको लागि शक्ति बन्नेछ भन्ने आश्वासन दिँदै उनले भारतको वसुधैव कुटुम्बकम् भन्ने सोचलाई कायम राख्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरिन्।